آیات الاحکام حقوق غیرمالی خویشاوند

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسنده

کارشناسی ارشد فقه و حقوق خانواده – مدرسه عالی شهید مطهری

چکیده

قرآن کریم، معجزه جاودان رسول اکرمo رسالتی بر عهده‌دارد که بر مبنای آن درصدد هدایت تمامی انسان‌ها برآمده است و در این راستا تکالیف و حقوقی بر دوش بشر نهاده که هر کس در حد توان و با تلاش خود در مسیر، طی طریق می‌نماید و در این میان تکالیفِ نسبت به خویشان از اهمیت بیشتری برخوردارند. مسلم است عمل به دستورات، هنگامی میسر می‌شود که انسان، عالم به‌تمامی وجوه احکام باشد. لذا مؤلف بر آن است که با پژوهشی جامع بر احکامی که قرآن کریم در زمینه حقوق خویشاوندان بیان نموده منبع مناسبی در این حوزه ارائه نماید. سؤال از آنجاست که این حقوق شامل چه موضوعاتی می‌شود و جایگاه آن در، آیات قرآن کریم چیست؟ در پاسخ باید گفت حقوق غیرمالی خویشاوند شامل امربه‌معروف و نهی از منکر، اصلاح ذات‌البین، تعاون، صله‌رحم، مودت و وصیت می‌باشد و همه آن‌ها در آیات از جایگاه والایی برخوردار بوده به‌گونه‌ای که بعضاً ممکن است با عدم رعایت یکی از آن‌ها مکلف، دچار خسران گردد.

کلیدواژه‌ها


  • فهرست منابع

    • قرآن کریم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی
    • ابن اثیر، مبارک بن محمد، (1367)، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، چاپ چهارم.
    • ابن‌بابویه، محمد بن علی، (1406 ق)‌، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم.
    • ابن درید، محمد بن حسن، (1988 م)، جمهرة اللغة، بیروت، دار العلم للملایین.
    • ابن سیده، علی بن اسماعیل، (1421 ه.ق)، المحکم و المحیط الأعظم، بیروت، دار الکتب العلمیه.
    • ابن فارس، احمد بن فارس، (1404 ه. ق)‌، معجم مقاییس اللغه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی.
    • ابن منظور، محمد بن مکرم، (1414 ق)، لسان العرب، بیروت، دار صادر، چاپ سوم.
    • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، (1408 ق)، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
    • اردبیلی، احمد بن محمد، (بی‌تا)، زبدة البیان فی أحکام القرآن، تهران، المکتبة الجعفریة لإحیاء الآثار الجعفریة.
    • امین، سیده نصرت ‌، (1361)‌، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران، نهضت زنان مسلمان.
    • اندلسی، ابو حیان محمد بن یوسف، (1420 ق)‌، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت، دار الفکر.
    • بجنوردی، سید حسن بن موسوی، (1419 ق)، القواعد الفقهیه، قم، نشر الهادی.
    • بستانی، فواد افرام، (1375)‌، فرهنگ ابجدی، تهران، اسلامی، چاپ دوم.
    • الجبعی العاملی، زین‌الدین بن علی، (1382)، کامل‌ترین ترجمه نموداری شرح لمعه (الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة)، ترجمه حمید مسجد سرایی، قم، حقوق اسلامی.
    • جرجانی، سید امیر ابوالفتح حسینی، (1404 ه‍ ق)، تفسیر شاهی، تهران، انتشارات نوید.
    • جعفری لنگرودی، محمدجعفر، (1372)، ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، چاپ ششم.
    • جوهری، اسماعیل بن حماد، (1376 ه. ق)، الصحاح، بیروت، دار العلم للملایین.
    • حر عاملی، محمد بن حسن، (1409 ق)، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیتb.
    • حسینی، محمد، (1382)، فرهنگ لغات و اصطلاحات فقهی،، تهران: سروش، چاپ دوم.
    • حلّی، مقداد بن عبد اللّه سیوری، (1388)، کنز العرفان فی فقه القرآن، ترجمه عبدالرحیم عقیقی بخشایشی، قم، نوید اسلام، چاپ چهارم.
    • حمیری، نشوان بن سعید، (1420 ه.ق)، شمس العلوم، دمشق، دار الفکر.
    • خانی، رضا و ریاضی، حشمت‌الله، (1372)‌، ترجمه بیان السعادة فی مقامات العبادة، تهران، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه پیام‌نور.
    • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1374)، مفردات الفاظ قرآن، تهران، چاپ دوم.
    • رحیمی نیا، مصطفی، (1377)، فرهنگ اصطلاحات علوم اسلامی، تهران، فؤاد.
    • زمخشری، محمود، (1407 ق)‌، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دار الکتاب العربی، چاپ سوم.
    • سجادی، سید جعفر، (1373)، فرهنگ معارف اسلامی. تهران: کومش. چاپ سوم.
    • شریف الرضی، محمد بن حسین، (1379)، نهج‌البلاغه، ترجمه علی‌نقی فیض الاسلام اصفهانی، تهران، موسسه چاپ و نشر تألیفات فیض الاسلام، چاپ پنجم.
    • صاحب، اسماعیل بن عباد، (1414 ق)، المحیط فی اللغة، بیروت، عالم الکتب.
    • صینی، محمود، (1414 ه.ق)، المکنز العربی المعاصر، بیروت، مکتبه لبنان ناشرون.
    • طباطبایی، سید محمدحسین، (1374 ش)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه‌ی مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم.
    • طبرسی فضل بن حسن، (1372)، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصرخسرو، چاپ سوم.
    • طبرسی، حسن بن فضل، (1365)، مکارم الأخلاق، ترجمه ابراهیم میرباقری، تهران، فراهانی، چاپ دوم.
    • طریحی، فخرالدین بن محمد، (1375)، مجمع البحرین، تهران، مرتضوی، چاپ سوم.
    • طنطاوی، سید محمد، (بی‌تا)، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم، بی‌جا.
    • طیب، سید عبدالحسین، (1378)‌، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات اسلام، چاپ دوم.
    • عاملی، علی بن حسین، (1413 ق)‌، الوجیز فی تفسیر القرآن العزیز، قم، دارالقرآن الکریم.
    • عیاشی، محمد بن مسعود، (1380 ق)، تفسیر العیاشی، تهران، المطبعة العلمیة.
    • فراهیدی، خلیل بن احمد، (1409 ه.ق)، کتاب العین، قم، نشر هجرت، چاپ دوم.
    • فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، (1415 ه. ق)، القاموس المحیط، بیروت، دار الکتب العلمیة.
    • فیومی، احمد بن محمد، (1414 ه.ق)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم، چاپ دوم.
    • قاسم‌زاده، مرتضی و ره پیک، حسن، (1388)، تبیان حقوق پژوهش‌نامه قرآنی حقوق، تهران، دادگستر.
    • قرائتی محسن، (1383)‌، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، چاپ یازدهم.
    • قرشی، علی‌اکبر، (1371)‌، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ ششم.
    • قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا، (1368)‌، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی.
    • کلینی، محمد بن یعقوب، (1363)‌، گزیده کافی، تهران، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی.
    • ، (1375)‌، أصول الکافی، ترجمه محمدباقر کمره ای، قم، اسوه، چاپ سوم.
    • مرتضی زبیدی، محمد بن محمد، (1414 ه. ق)، تاج العروس، بیروت، دار الفکر.
    • مروج حسینی، (1379)، اصطلاحات فقهی شامل 6500 واژه و اصطلاح فقهی از طهارت تا دیات. قم، بخشایش.
    • مصطفوی، حسن، (1360)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
    • مکارم شیرازی ناصر، (1374)‌، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
    • هاشمی، محمود، (1382)، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل‌بیت j، قم، موسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت

     

  • تاریخ دریافت: 25 فروردین 1395
  • تاریخ بازنگری: 25 اردیبهشت 1395
  • تاریخ پذیرش: 25 خرداد 1395
  • تاریخ اولین انتشار: 01 اسفند 1399