بررسی سن یائسگی در مذاهب خمسه

نوع مقاله : مقاله تخصصی

نویسنده

دانش آموخته سطح4فقه خانواده، جامعه الزهراء

چکیده

یائسگی از موضوعاتی است که منشأ آثار فقهی و حقوقی فراوانی در عرصه‌های مختلف برای زنان است. بسیاری از احکام فردی و عبادی؛اجتماعی و خانوادگی و بسیاری از احکام کیفری و قضایی بر موضوع یائسگی مترتب است. سن یائسگی می‌تواند از ابعاد مختلفی  هم چون پزشکی ، حقوقی، فقهی، تربیتی مورد بررسی قرار بگیرد. با توجه به گستردگی لوازم و احکام مرتبط با موضوع یائسگی ،ضابطه‌مند کردن این موضوع خارجی که آثار فراوان حقوقی و کیفری و عبادی بر آن مترتب است یکی از ضروریات قانون است. ازاین‌رو سن میانگینی که معمولاً زنان یائسه می‌شوند به‌عنوان سن یائسگی مشخص شده است. اعلام سن از نظر شرع به‌هیچ‌وجه به معنای اثبات واقعیت یائسگی در خارج نیست؛ بلکه صرفاً منشأ آثار اعتباری و حقوقی یا عبادی در صورت عدم اطمینان به یائسگی حقیقی است . بیشتر فقها، سنّ یائسگی را پایان پنجاه سال قمری می‌دانند و زنان سید را مشمول این حکم نمی‌دانند و برای آنان پایان شصت سال قمری را در نظر گرفته‌اند. مبنای فقهاء در تعیین سن، تعدادی از روایات است که همگی قابل‌تأمل می‌باشند. این تحقیق درصدد است تا به بررسی اقوال فقها در مذاهب خمسه بپردازد.

کلیدواژه‌ها


  1. منابع

    قرآن کریم

    1. ابن ادریس الحلی، محمد، السرائر، جامعه مدرسین، قم، 1410 ق
    2. ابن ادریس الشافعی، محمد، الام، دار الفکر، بیروت، 1403 ق
    3. ابن براج ، عبدالعزیز، المهذب، تحقیق شیخ جعفر سبحانی، جامعه مدرسین، قم، 1406 ق
    4. ابن الجوزیه، جامع الفقه، دارالوفاء، 1421ق
    5. ابن عابدین، محمد امین، حاشیه رد المصادر علی الدر المختار، شرح تنویر الابصار، دار قهرمان، استانبول، 1421ق
    6. ابن مفلح، المبدع فی شرح المقنع، الکتب الإسلامی، 1421ق
    7. ابن قدامه ، عبدالله، الکافی فقه ابن حنبل و المقنع فی الموسوعه الفقهیه، دار التراث، بیروت، 1421ق
    8. ابن منظور،ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم،لسان العرب،نشرالحوزه،قم،1414ق
    9. ابوالعینین بدران، بدران، الفقه المقارن للاحوال الشخصیه، دار النهضه العربیه، بیروت، 1404ق
    10. اسپرک، جاناتان، بیماریهای زنان نوارک، مترجم؛ ژیلا امیرخانی، حیان، تهران، 1376ش
    11. آملی، میرزا محمد تقی، مصباح الهدی فی شرح العروة الوثقی، مؤلف، تهران، ۱۳۸۰ق.
    12. انوری، حسین، فرهنگ بزرگ سخن، انتشارات سخن،1381ش
    13. اوجدا، لیندا، یائسگی بدون دارو، مترجم؛آیدابرهمند، موسسه فرهنگی انتشاراتی تیمورزاده، 1380ش
    14. البحرانی، یوسف، حدائق الناضره، مؤسسه نشر اسلامی، قم، بی‌تا
    15. برنشی،کتی،یائسگی و درمان جایگزینی هورمونی، پایگان،تهران،1387ش
    16. البهوتی، کشاف القناع، دار الزهراء، بیروت، 1412ق
    17. الجزیری، عبدالرحمن و دیگران، الفقه علی المذاهب الاربعه و مذهب اهل البیت، دارالثقلین، بیروت، بی‌تا
    18. الحر العاملی، وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، تصحیح عبدالرحیم ربانی شیرازی، مطبعه الاسلامیه، تهران، 1383 ش
    19. الحکیم، سید محسن، مستمسک عروه الوثقی، دارالتراث العربی، بیروت، 1374 ق
    20. خویی، سید ابوالقاسم موسوی، موسوعة الإمام الخوئی، مؤسسه احیاء آثار الامام الخویی، قم، ۱۴۲۶ق.
    21. سلار دیلمی، حمزه بن عبدالعزیز، مراسم العلویه، مجمع العالمی اهل بیت، قم، 1414 ق
    22. الشیرازی، ابراهیم، المهذب فی المصادر الفقهیه، دار التراث، بیروت، 1421 ق
    23. الصدر، سید محمد باقر، الفتاوی الواضحه، دار التعارف، بیروت، 1401 ق
    24. صلاحی،مهرداد،کاملترین پرسش وپاسخ تشریحی از کارنت زنان، ایلیا،نوردانش،تهران،1377ش
    25. الطباطبایی الیزدی، سید محمد کاظم، تکمله عروه الوثقی، مطبعه الحیدری، تهران، 1377ش
    26. الطحاوی، احمد، مختصر اختلاف العلماء، اختصار ابی بکر جصاص، دار الشبائر الاسلامی، بیروت، 1417ق
    27. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، تهذیب الأحکام، چاپ چهارم،دار الکتب الإسلامیة، تهران، ۱۴۰۷ق
    28. -------------------------------، الاستبصار فی ما اختلف من الأخبار، دار الکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۹۰ق
    29. علم الهدی، سید مرتضی، الانتصار، مؤسسه نشر اسلامی، قم، 1415 ق
    30. علوس، عبدالسلام، تقریب المنافعه الی فقه المذاهب الاربعه، دارالمنفعه، لبنان،1420 ق
    31. عبدالمنعم، محمود عبدالرحمن، معجم المصطلحات و الألفاظ الفقهیه، دار الفضیله، قاهره،1999م
    32. قلعه چی، محمدرواس، الموسوعه الفقهیه، جامعه الکویت، دار النفاس، 1404ق
    33. الکاشف الغطا، محمد حسین، تحریر المجله، مطبعه الحیدریه، نجف اشرف، بی‌تا
    34. کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، الکافی، چاپ چهارم، دار الکتب الإسلامیة، تهران، ۱۴۰۷ق
    35. موسوی خمینی، سید روح اللّه ، الطهارة، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، ۱۴۲۱ق.
    36. مفید، محمد بن محمد بن نعمان عکبری، المقنعة، چاپ دوم، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ۱۴۱۰ق.
    37. محمدی، مهشید، فرهنگ زبان فارسی، سروش، تهران،1374ش
    38. مرغینانی، برهان الدین، الهدایه(شرح بدایه المبتدی)، دارالإسلام، 1420ق
    39. الموسوی الخمینی ، الامام روح الله، تحریر الوسیله، جامعه مدرسین، قم، 1377 ش
    40. الموسوی الخویی، سید ابوالقاسم، تنقیح عروه الوثقی، قم، 1421ق
    41. میلانی، سید ابراهیم، رساله توضیح المسائل، سعدی، قم
    42. المرعشی النجفی، سید شهاب الدین، رساله توضیح المسائل، مکتبه سید مرعشی، قم، 1412ق
    43. محقق کرکی، رسائل کرکی، مکتبه سید مرعشی، قم، 1412 ق
    44. صفاتی، طاهره، رهیافتی فقهی در مسأله یائسگی، مجله شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، شماره3، 1388ش